Czym jest malware?

Malware, czyli złośliwe oprogramowanie to termin odnoszący się do skryptów lub aplikacji, których działanie jest szkodliwe dla naszego systemu komputerowego, a także dla nas samych jako użytkowników. Przeznaczeniem tego typu oprogramowania jest najczęściej przejmowanie kontroli nad komputerem ofiary i jego zasobami w celu ich uszkodzenia bądź pozyskania poufnych danych. Problem, jakim jest malware, jest powszechny i dotyczy każdego z nas – złośliwe kody mogą być ukryte zarówno w banerach reklamowych, pobieranych plikach, wiadomościach e-mail, jak również na odwiedzanych przez nas witrynach.

Pierwsze wirusy

Złośliwe oprogramowanie stanowi obecnie potężne narzędzie w rękach hakerów i cyberprzestępców, dzięki któremu są oni w stanie osiągnąć określone korzyści. Obecnie istnieje wiele rozmaitych rodzajów malware, wśród których możemy znaleźć wirusy, robaki, trojany, wabbity, spyware, adware, ransomware, czy keyloggery. Warto mieć jednak na uwadze fakt, że pierwsze wirusy, jakie zaczęły pojawiać się w latach 70. nie zostały stworzone w celu wyrządzenia użytkownikom szkód. W tym czasie rozprzestrzeniały się one za pośrednictwem dyskietek, a ich charakter był często żartobliwy. W roku 1986  bracia Basit i Amjad Farooq Alvi napisali wirusa komputerowego, zwanego Brain, który był niejako odpowiedzią na nielegalne kopiowanie ich oprogramowania. Wirus ten infekował sektor rozruchowy dyskietki, w efekcie powodując spowolnienie napędu dyskowego. Mimo, że jego działanie było niegroźne, to jednak wywołało nie lada panikę wśród osób, których dyski zostały zainfekowane. Pojawienie się wirusa Brain stało się przełomowe zarówno dla przyszłych twórców szkodliwego oprogramowania, jak również dla firm związanych z raczkującą wówczas branżą bezpieczeństwa komputerowego.

Nowe generacje malware

Lata 90. związane są z działaniem licznych wirusów, które podobnie jak Brain atakowały głównie sektory startowe komputerów, nie powodując przy tym poważniejszych szkód. Oprócz niegroźnego oprogramowania, istniały także złośliwe wirusy, których działanie powodowało zablokowanie dostępu do wszystkich zasobów dyskowych, szyfrowanie danych bądź ich całkowite usuwanie. Typową cechą dla wirusów z tamtego okresu jest długi czas rozprzestrzeniania się, trwający nawet rok. Kolejne generacje wirusów obejmują pierwsze makrowirusy oraz robaki, wykorzystujące luki w ówczesnych systemach operacyjnych. Koniec lat 90. to popularyzacja robaków przenoszących się za pomocą poczty elektronicznej, ukrytych w niepozornych plikach tekstowych. Otwarcie załącznika powodowało szereg szkodliwych zmian w systemie operacyjnym komputera ofiary, a także rozesłanie zainfekowanej wiadomości do wszystkich adresów zawartych w skrzynce mailowej.

Wraz z upływem czasu zaczęły pojawiać się coraz groźniejsze odmiany złośliwego oprogramowania, których działanie nie tylko powodowało poważne szkody na komputerze ofiary, ale także wiązało się z bardzo krótkim czasem rozprzestrzeniania się. W latach 2000 powstały samoreplikujące się robaki sieciowe, a także wirusy wywołujące ataki DDos. Działanie złośliwego oprogramowanie zaczęło stanowić poważne zagrożenie dla firm i instytucji, dla których każdy nieplanowany przestój może prowadzić do poważnych strat finansowych.

Podsumowanie

Obecnie wiele rodzajów złośliwego oprogramowania korzysta ze znanych i sprawdzonych formuł, stanowiąc zagrożenie nie tylko dla komputerów osobistych, ale i urządzeń mobilnych. Działanie malware coraz częściej skupia się na włamaniach na profile społecznościowe, pozyskiwanie haseł i newralgicznych danych poprzez podszywanie się pod zaufane strony, czy wyłudzaniu pieniędzy. Motywacją cyberprzestępców stało się osiągnięcie korzyści finansowych, jak również zwalczanie konkurencji za pomocą nieuczciwych praktyk.

Bez względu na motywację twórców, warto być świadomym zagrożenia, co w połączeniu z podjęciem odpowiednich środków bezpieczeństwa pomoże nam zniwelować ryzyko zainfekowania naszego komputera lub urządzenia mobilnego.